Nazwa Szczytniki została odnotowana przez Jana Łaskiego w dokumencie z początku XVI w. jako Sczytniky. Na przełomie XVI i XVII wieku należała do rodziny Potworowskich, a następnie przez półtora wieku do rodziny Łubieńskich – którzy wybudowali tu dwór stojący do dzisiaj – obecna siedziba władz gminnych. Rodzina Łubieńskich rozwinęła tu gospodarkę hodowlaną, tkactwo płócienne, zajmowali się ulepszaniem upraw, zakładaniem ogrodów, pasiek, chmielników. Ostatnim rezydującym przedstawicielem rodu był Feliks Łubieński – minister sprawiedliwości w rządzie Księstwa Warszawskiego i reformator polskiego sądownictwa. Marian Brandys podaje, że właśnie Feliks Łubieński „jako pierwszy sprowadził do Polski ziemniaki i uprawiał je w swoich Szczytnikach pod Sieradzem”.
Dobra przechodziły kolejno w ręce kilku właścicieli, z których ostatnimi do roku 1940 byli Szarzyńscy.
Gmina Szczytniki została utworzona Uchwałą Nr XVII/98/72 ówczesnej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 grudnia 1972 roku.

 

   Wizerunek herbu został zatwierdzony uchwałą Rady Gminy na sesji w dniu 15 czerwca 1998 roku.
W tym samym dokumencie znajdujemy jego opis a zarazem wyjaśnienie zawartej w nim symboliki. "Herb gminy przedstawia tarczę herbową podzieloną na trzy pola, które symbolizują trzy najważniejsze miejscowości gminy: dwa dawne miasta Iwanowice i Staw oraz siedzibę gminy - miejscowość Szczytniki. W górnej części tarczy herbowej na złotym polu umieszczona jest czarna głowa żubra przebita mieczem (herb rodziny Lubieńskich "Pomian" dawnych właścicieli Szczytnik), o lewej stronie tarczy na czerwonym polu wieża (historyczny herb dawnego miasta Staw), po prawej stronie na czerwonym polu stylizowany kwiat białej róży (herb rodziny Gruszczyńskich "Poraj", byłych właścicieli Iwanowic)".

 

   Gmina Szczytniki leży w południowo-wschodniej części województwa wielkopolskiego, w powiecie kaliskim. Graniczy z następującymi gminami: Koźminek, Opatówek, Godziesze Wielkie, Brzeziny oraz Błaszki i Goszczanów z powiatu sieradzkiego.
Obszar gminy obejmuje 111 km2. Położona jest na terenie południowo-wschodniego krańca Wysoczyzny Kaliskiej i jest mało zalesiona  (4% obszaru). Gmina posiada typowo rolniczy charakter (użytki rolne - 84%) z przewagą rolnictwa indywidualnego.
Według danych na koniec 2010 roku na terenie gminy zamieszkiwało  7960 mieszkańców. Sieć osadniczą tworzą: wieś gminna Szczytniki, położona około 20 km na wschód od Kalisza oraz 43 miejscowości z czego 30 to wsie sołeckie.

 

 

   Siedzibą władz gminnych jest usytuowany w parku zabytkowy dworek w miejscowości Szczytniki położonej pomiędzy Opatówkiem i Błaszkami przy drodze krajowej prowadzącej z Poznania przez Kalisz i Sieradz do Łodzi.

 

   Na terenie gminy znajduje się jedna droga krajowa nr 12 przebiegająca z Kalisza do Sieradza, sześć dróg powiatowych i 150 km dróg lokalnych w tym: 98 km o gminnym znaczeniu komunikacyjnym i 52 km o znaczeniu dojazdowym do pól. Przez gminę ponadto przebiega ważny szlak kolejowy z Łodzi do Ostrowa Wielkopolskiego. Prawie wszystkie drogi powiatowe i ponad 63  km dróg gminnych to drogi asfaltowe.
Pięć stacji uzdatniania wody i 163,8  km rozdzielczej sieci wodociągowej dostarcza zdrową, uzdatnioną wodę do 1611 gospodarstw domowych.
Na obszarze gminy znajduje się kilkadziesiąt sklepów spożywczo-przemysłowych, zakład uboju drobiu, zakład skupu i uboju bydła i trzody chlewnej, kilka zakładów mechaniki pojazdowej, ponad sto zakładów prywatnych świadczących różne usługi w tym transportowe, leczenia zwierząt i sprzedaży paliw. Cztery restauracje, w tym jedna całodobowa serwują smaczne obiady dla gości i przejezdnych. Ponadto gmina na swoim terenie posiada filię Banku Spółdzielczego, posterunek policji, pocztę, dwa ośrodki zdrowia, swoją działalność prowadzi Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Szczytnikach i Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska" w Radliczycach. Na terenie gminy znajduje się osiem szkół podstawowych sześcioklasowych i dwa gimnazja.
Walory przyrodnicze gminy stanowią kompleksy leśne i zbiorniki wodne.

 

   Na terenie gminy znajduje się park podworski w Szczytnikach z dobrze zachowanym drzewostanem w tym: dwa dęby szypułkowe i jedna lipa drobnolistna liczące sobie ponad 300 lat, stanowiące pomniki przyrody. Na terenie parku znajduje się staw z wysepką i kamień z herbem szlacheckim z 1864 roku.
Uwagę przyciąga też zabytkowy dworek z połowy XVIII wieku - obecnie siedziba władz gminnych. Okres świetności tej budowli przypada na okres wizyty króla pruskiego Fryderyka Wilhelma w 1773 roku. Dwór zbudowany na planie niewydłużonego prostokąta kojarzy się z murowanymi dworami szlacheckimi z XVI i XVII wieku nie zaś z połową XVIII wieku i należy do nielicznie zachowanych w Wielkopolsce siedzib szlacheckich z tego okresu. Podobny park ale mniej bogaty w unikalny drzewostan znajduje się w miejscowości Marchwacz. W tej samej miejscowości znajduje się zbiorowa mogiła, w której pochowano zamordowanych w nocy z 21 na 22 stycznia 1945 roku dwunastu żołnierzy radzieckich i 63 mieszkańców Marchwacza.
Oprócz dworku w parku szczytnickim do ważniejszych zabytków można zaliczyć:
- kościół parafialny pod wezwaniem św. Mikołaja w Stawie ( pobudowany ok. 1520r.),
- kościół parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Iwanowicach ( pobudowany ok. 1460r.),
- pomnik Augustyna Kordeckiego – przeora Paulinów z Jasnej Góry, wsławionego obroną klasztoru przed Szwedami;
- pałac Niemojowskich w Marchwaczu (pobudowany ok 1820 r.).
Obok wymienionych obiektów  na terenie gminy znajduje się jeszcze szereg innych budowli i pomników o charakterze zabytkowym.
Podczas prac ziemnych przy budowie wodociągów zweryfikowano 43 stanowiska archeologiczne należące głównie do kultury łużyckiej i średniowiecznej, o czym świadczą liczne znaleziska w postaci fragmentów naczyń glinianych.